Goedele Liekens

‘Ik strijd vanuit een ideologie. Ik zie dat niet als dwars’

Zin redactie 14 september 2023

Zeg je Goedele Liekens, dan roep je ‘seks’. Als Vlaamse seksuoloog maakte ze spraakmakende tv-programma’s in Nederland. Die tv-carrière staat on hold nu Goedele (1963) alweer een paar jaar zetelt in het Nationale Federale Parlement van België als Kamerlid van Open Vld. “Maar of ik voor een tweede termijn ga, weet ik nog niet.”

Goedele Liekens belt vanuit Spanje tijdens het reces en rust heerlijk uit aan de kust. Hoewel je als politica nooit vrij bent, ook niet tijdens je vakantie. “Ook op vakantie bereid ik me voor en heb ik geregeld contact met mijn assistent. Politiek is altijd in beweging.” Na haar studie psychologie en seksuologie, en het winnen van de Belgische missverkie- zing ontdekte Nederland haar ontwapenende talent, nog vóór Vlaanderen van Liekens was gecharmeerd. Ze kreeg haar eigen tv-program- ma Goedele bij de NPO en later volgden Over seks gesproken, Divorce Hotel en Goedele on top, en ze zit regelmatig als deskundige bij talkshows. “Voor de talkshow HLF8 kwam ik om de week naar Nederland.

Ik vond het heerlijk om als politica feeling met tv te houden, en vooral om geregeld in Nederland te zijn. Ik ben dol op Nederlanders.” Ze veroverde ons land in rap tempo en zat helemaal op haar plek bij ons – volgens haar – open-minded volkje. “Ik hou van jullie mentaliteit, de openheid en het recht voor zijn raap zijn. Een houding die veel Vlamingen vaak arrogant vinden. Hoewel ik in het begin van mijn Nederlandse carrière ook wel eens huilend naar huis reed vanwege de hardheid. Maar uiteindelijk kunnen Belgen van jullie open- heid iets leren. Belgen doen alles achter je rug om en vertellen die moeilijke boodschap niet. Terwijl openheid het leven een stuk makkelijker maakt. Jullie zijn emotioneel ook een stuk intelligenter.” En dan relativerend: “In ons land kun je wél lekkerder eten in goede restaurants.”

Betere wereld

De politica is niet vies van een beetje dwars liggen om aan te zetten tot nadenken. Zo weigerde ze als Miss België al het toenmalige staatshoofd van Panama, Manuel Noriega, een hand te geven wegens het schenden van mensenrechten. Liekens was twintig jaar ambassadeur voor de Verenigde Naties en reisde naar Afghanistan en Botswana. Ze maakte documentaires over kindsoldaten in Uganda, seksslaven in Bangladesh en vrou- wenbesnijdenis in Somalië. Voor de Vlaamse omroep presenteerde ze onder meer het debatprogramma Recht van antwoord. Dat maatschappelijke activistische vuurtje is nog lang niet gedoofd, verklaart ze. In het Federale Parlement zit ze in de commissies Buitenland en Congo. Liekens komt op voor vrouwenrechten in binnen- en buitenland, en maakt zich sterk voor betere seksuele voor- lichting in ontwikkelingslanden. “Ik heb een hekel aan het woord dwarsligger, want het is een vanzelfsprekende bijkomstigheid van het willen bijdragen aan een betere wereld. Ik strijd vanuit een ideologie, en zie dat niet als dwars.”

Politica worden was een logisch vervolg op haar werkzaamheden voor de VN. Liekens was vaker gevraagd om de politiek in te gaan, maar weigerde steeds. In 2019 ging ze overstag. De overredingskracht van premier Alexander de Croo was niet te weerstaan, lacht ze. “‘Blijf niet aan de kant staan en doe mee in de arena’ was zijn argument. Politiek betrokken ben ik altijd geweest, dus had hij een punt. Ik zag het als een kans om dingen écht te veranderen.” Ondanks dat ze resultaat boekt, twijfelt Liekens aan een tweede termijn in de politiek. Politica zijn eist zijn tol.

Waarom die twijfels?
“Politiek is ongelooflijk boeiend. Je zit in het centrum waar alles gebeurt en komt interessante mensen tegen. Ik heb een honger om dingen te willen weten en slurp informatie op, en je kunt ook daadwerkelijk steentjes verleggen in de rivier. Ik kan met mijn werk verschil maken. Maar het voelt ook geregeld alsof ik een doelwit in een schietkraam op de kermis ben. Op social media heb je het als vrouw extra te verduren. Daar gaat het ook over hoe ik eruitzie of wie ik wel en niet oraal bevredigd heb. De ene keer is m’n kont te dik en de andere keer te dun. Mensen proberen je monddood te maken tot bedreigingen op social media aan toe.”

Wat doe je daaraan?
“Alles wat pure zurigheid is, blokkeer ik onmiddellijk. Nou, mijn assistent doet dat; ik bekijk de reacties niet meer. Zij is écht mijn redding. Laten we met z’n allen zure reacties blokkeren. Daar dient social media niet voor en niemand wordt daar gelukkig van, zelfs niet die tierende frustrerende mensen. Prima als je een andere mening geeft, maar dat kan ook op een respectvolle manier. Politici worden afgemaakt op politieke kleur, en dan schiet ‘stoppen’ wel eens door mijn hoofd. Dat is tegelijkertijd het dilemma: stoppen is precies wat ze willen.”

Hoe verander jij de positie van vrouwen in ontwikkelingslanden?
“Die positie kun je alleen maar veranderen als je het benadert vanuit seksuele rechten en gezondheid. Dan denk je misschien: ja hoor, daar is ze weer, maar meisjes moeten kunnen kíezen of ze kinderen krijgen, wanneer ze die krijgen en hoeveel ze er krijgen. Zo krijgen ze de gelegenheid om af te studeren. Zwangerschap is nog steeds de belangrijkste reden dat meiden stoppen met school. Met een diploma kunnen ze meedoen in de maat schappij en hun eigen geld verdienen, en door een inkomen daalt de armoede in een maatschappij. Onderwijs bepaalt weer het onderwijsniveau van hun kinderen. Als je voor jezelf kunt zorgen, ben je ook minder kwetsbaar voor familiair en seksueel geweld. Aan die seksuele revolutie, gezondheid en rechten moet worden gewerkt vanuit de Belgische overheid. Moderne anticonceptie moet in die landen als vanzelfsprekend bespreekbaar worden. Dat is zó essentieel, want alle andere ontwikkellingsdoelstellin gen volgen hieruit.”