Je bent 64 en wordt fotograaf

"Stel wat je wilt niet uit. Doe het nu!"

Zin redactie 9 mei 2024

Ze was 56 toen ze naar de Fotoacademie ging, een jaar geleden behaalde ze haar diploma. Inmiddels fotografeert Louisa Verhulst er lustig op los – betaald. Als ware prof. Vandaag maakt ze een prachtig portret van journalist Liddie Austin voor bij haar modecolumn in Zin Magazine. Hoe? Dat fotografeert
Hans de Kort dan weer.

“Gelukkig, het is bewolkt,” zegt Louisa Verhulst (1959). Dat zijn zo van die dingen waarop ze let
op dagen dat ze als fotograaf aan het werk is. Ze gebruikt natuurlijk licht, en bewolking geeft dan het beste resultaat. Alhoewel ze er al sinds haar 7de – toen ze van haar vader een cameraatje in handen geduwd kreeg – door is gefascineerd, heeft ze van de fotografie pas onlangs haar beroep gemaakt. Een jaar geleden haalde ze haar diploma aan de Fotoacademie; vandaag maakt ze een nieuwe foto van mij voor bij mijn modecolumn in Zin: Fashion volgens Liddie.

Dromen die zich uitkristalliseren

“Na de middelbare school wilde ik naar de Foto academie. Maar daarvoor moest je toen natuur en scheikunde in je pakket hebben en dat had ik niet,” vertelt Verhulst voorafgaand aan de fotoshoot bij haar thuis in Bussum. “Dat was jammer. Ik ging naar de Kunstacademie in Utrecht, waar ik voor het eerst écht fotografeerde. Als student kon je werken met een Hasselbladcamera die van school was, en er was ook een donkere kamer waarvan je gebruik mocht maken. Ik maakte toen al het liefst portretten.

Ik kijk graag naar mensen. Ieder mens is bijzonder. Soms wil ik iemand fotograferen en krijg ik als reactie: ‘Néé, ik ben niet fotogeniek.’ Dat is echt geklets. Iedereen is mooi, iedereen is fotogeniek. Je moet alleen de tijd en de rust nemen om iemand mooi in beeld te brengen.”

Na de Kunstacademie, die ze niet afmaakte, ging ze aan het werk. “Ik heb van alles gedaan, van project- manager tot directieassistent. In al die banen vond ik wel iets waarin ik mijn creativiteit kwijt kon. Maar ik bleef dromen van de Fotoacademie.” Langzaam kristalliseerden die dromen zich uit tot een concreet plan: ze zou er alsnog naartoe gaan. “Ik wist dat ik goed kon fotograferen, maar ik wilde leren hoe je kijkers aan je beeld kunt kluisteren door een verhaal te vertellen. Jaap, mijn man, vond het ook een goed idee dat ik opnieuw ging studeren. Hij verdiende genoeg, dus we konden het ons permitteren dat ik minder ging werken om die opleiding te volgen.”

Het was óns plan

Het plan stond helemaal in de steigers toen het anders liep. Jaap overleed, heel plotseling, op de camping in Frankrijk waar ze op vakantie waren. “Het was een week na zijn 60ste verjaardag. Hij was altijd heel gezond, slank en toen ineens: een hartstilstand.” Hoe nu verder? Een jaar na zijn dood besloot Louisa om toch aan de opleiding tot fotograaf te gaan beginnen. “Het was niet alleen mijn plan, maar ook óns plan geweest. We hadden het er zo vaak over gehad. Ik had het gevoel dat ik Jaap eerde door het door te zetten. Ik deed toelatingsexamen. Op mijn 56ste werd ik aangenomen op de Fotoacademie.”

365 dagen alleen op de bank

Het was pittig, want naast de opleiding bleef ze werken en was er de haast allesoverheersende
rouw. Maar het was óók helemaal wat ze ervan had gehoopt. “Ik vond het geweldig. Ik zat in de klas met allemaal andere fotografie-idioten. Het was ook bijna een soort therapie, want we moesten ons behalve met techniek en dat soort dingen ook bezighouden met vragen als: wie ben ik als fotograaf? Welk verhaal wil ik vertellen? Het is te weinig om alleen mooie beelden te maken, je moet ook weten waaróm je iets op die manier wilt laten zien. Gaandeweg ontdekte ik mijn identiteit als fotograaf.”

Haar hart ligt nog steeds bij het maken van portretten. Tijdens haar opleiding maakte ze een serie over moeders en dochters van verschillende sociale achtergronden en een serie over mensen in een hippe nieuwe wijk in Deventer. Voor haar afstudeerproject waarin ze echt iets van zichzelf moest laten zien, fotografeerde Louisa onder meer haar eigen leven. “Dat werd het project ‘365 dagen alleen op de bank’. Ik fotografeerde mezelf een jaar lang elke dag hier thuis in de woonkamer, op de bank. Zo zag mijn leven eruit na Jaaps dood: alleen thuis op de bank.

Ik besefte dat er heel veel mensen elke dag alleen op de bank zitten. Eenzaamheid vind je overal. Het was best confronterend om mezelf zo vast te leggen, maar het moest er gewoon uit. Van die foto’s heb ik een kalender laten maken, met voor elke dag van het jaar een foto, zonder jaartal erbij. Als je het jaar door bent, kun je opnieuw beginnen. De eenzaamheid is er nog steeds.” Het project sloeg aan: op de eind- examenexpositie werden alle kalenders verkocht.”

TEKST: LIDDIE AUSTIN | BEELD: HANS DE KORT