Oud geleerd, jong gedaan

Persoonlijke groei voor alle leeftijden

Zin redactie 22 augustus 2024

De zoveelste activiteit met oase en hulstbladeren in een zorginstelling of buurthuis. Vooral niet afschaffen, vinden Enny van Arkel (1987) en Ilse Nieuwland (1988). Maar: een college over een inhoudelijk onderwerp door een student-docent kan óók. Tien jaar geleden bedachten ze de stichting Oud Geleerd Jong gedaan (OGJG): een ware win-winformule. Want leren is leuk als je 20 én als je 85 bent. Prima vooruitzicht. Toch?

In 2014 zaten ze samen op een Amsterdams terras. Vriendinnen Enny van Arkel en Ilse Nieuwland werkten toen allebei min of meer bij toeval in de ouderenzorg. “In mijn geval was
dat omdat een verzorgingshuis als eerste reageerde op een aantal open sollicitaties die ik had verstuurd toen ik op zoek was naar een vakantiebaantje,” vertelt Enny. “Ilse kwam daar na een tijdje ook werken. We ontdekten hoe leuk het was om met ouderen in contact te zijn: hun levensverhalen te horen, met de familie kennis te maken. Kortom, verder te kijken dan naar de meneer van 84 in de rolstoel met een servet om. Als je echt de tijd neemt om je in de bewoners te verdiepen, kom je erachter dat ze vaak een bewogen leven hebben gehad, zich persoon lijk hebben ontwikkeld en daar graag over willen vertellen. We zagen ook dat de poten tie van de bewoners veel groter was dan dat die werd benut.”

Bonus voor jong én oud

Hoe zouden ze iets aan de slechte beeld vorming van ouderen kunnen veranderen, vroegen ze zich die middag af. Zodat meer jongeren hun positieve ervaringen met hen konden delen? Hoe breng je jong en oud met elkaar in contact? En zijn er ook interessante activiteiten voor ouderen, anders dan dat eeuwige bingo? Zouden zij niet meer kunnen én willen? Er ontstond een plan met als uitgangspunten: jongeren willen ervaring opdoen die voor hun cv relevant is; voor ouderen is het belangrijk dat ze cognitief worden uitgedaagd. Als Enny en Ilse nu eens colleges gingen organiseren voor senioren in zorglocaties, bibliotheken en waar ze ook maar gewenst zijn, en die colleges lieten geven door studenten? Bonus voor de studen ten: zij kunnen ervaring met lesgeven op hun cv zetten. Bonus voor de ouderen: zij krijgen een activiteit aangeboden waarvan ze iets opsteken. Groter maatschappelijk doel, bonus voor ons allen: verbinding tussen de generaties. Het idee paste op een bierviltje: Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan (OGJG) was geboren.

Feest als een bruiloft

Fast forward naar tien jaar later: mei 2024. Op de eerste rij in een volle zaal in het WTC in Amsterdam slaat Enny van Arkel haar arm om Ilse Nieuwland heen. De 24 uurs show waarmee ze het tienjarig bestaan vieren van hun OGJG is van start gegaan. Bij het verleden wordt kort stilgestaan – ze begon nen met z’n tweetjes, maar inmiddels heeft OGJG negen vaste medewerkers en zijn er in de afgelopen jaren zo’n 40.000 senioren bereikt, om maar iets te noemen. Maar de komende 24 uur gaan ze vooral vooruit kijken, meldt presentator Anita Witzier. Wat ze zoals altijd willen benadrukken, is dat persoonlijke groei niet afhankelijk is van leeftijd.

Op deze feestdag doen ze dat door middel van interviews waarin de verbinding tussen de generaties centraal staat, er wordt live een podcast opgenomen waarin jong en wat ouder met elkaar in gesprek gaat, er wordt samen gegeten, gedanst en echte diehards kunnen zelfs blijven slapen in het WTC en en passant via allerlei experimenten de ervaring opdoen hoe het is om oud te zijn en in een verpleeghuis te wonen. Dat komt allemaal nog, op deze vrijdagmiddag. Nu kunnen Enny en Ilse na maanden van voor bereiding achteroverleunen en het laten gebeuren. De rijen achter hen zijn gevuld met relaties, vrienden én deelnemers aan de colleges van OGJG, mensen van alle leeftijden. “Het is een beetje alsof we op onze eigen bruiloft zijn,” zegt Enny.

Alles kwam samen

Anderhalve week later zitten de vriendinnen glunderend aan tafel in hun kantoor in de Amsterdamse binnenstad. Het event was meer dan geslaagd, zeggen ze. Ilse: “Het was heel bijzonder om na tien jaar lang samen ondernemen op één dag alles te zien samenkomen: de mensen met wie we op allerlei manieren hebben samengewerkt, ouderen die colleges hebben gevolgd, studenten die colleges hebben gegeven, plus het programma en de verbinding die werd gelegd. Het klopte helemaal.”

“Ik zag mensen van alle leeftijden op de dansvloer,” zegt Enny tevreden. “Heerlijk deze muziek,” zeiden senioren tegen me, “eindelijk eens niet Wim Sonneveld zoals zo vaak wordt gedraaid als ik ergens binnenkom.” Hoe denigrerend is dat? Ik zag ouderen echt uit hun dak gaan op housemuziek. Logisch, ook op festivals zie je steeds meer 60plussers.” OGJG is de facilitator geworden die ze destijds op het terras voor zich zagen. “Het is niet vanzelf gegaan, het was vallen en opstaan,” zegt Ilse. “Maar het gaat steeds beter: het aantal deelnemers blijft stijgen. Dat komt ook doordat we het zo simpel hebben gehouden als we het destijds bedachten.”