Thrillseeker Sam Bettens

'Ik moet mijn leven spannend houden'

Zin redactie 12 september 2024

Al drie decennia is hij de ster van de Vlaamse rockband K’s Choice. In België kan hij ‘niet over straat’; in zijn thuisland Amerika is muzikant en zanger Sam Bettens (1972) heerlijk anoniem. En van die afwisseling houdt hij, óók in zijn muziek. Binnenkort komt zijn eerste country album uit.

Een rocker verpakt in een zoete countrystijl. “Zoet? Mijn songs zijn eerlijk en doorleefd,” lacht Sam in het videogesprek in zijn lichte studio aan huis. Thuis is Palm Desert, een woestijnstadje in een vallei in Californië met uitzicht op tientallen palmbomen zonder verkeer voor de deur. Hij woont daar met zijn Amerikaanse vrouw Stef en hun geadopteerde tieners Jett en Charlie. Sam vervolgt: “Countrymuziek is misschien wel de enige muziekstijl waarin je eerlijk over de echte dingen in het leven kunt zingen, zonder te veel poespas. De oprechtheid en warmte van de country muziek raakt me.”

K’s Choice, iedereen kent hun eerste single en grote internationale hit zodra je de eerste opzwepende akkoorden en indringende zang van Not an addict hoort. Een regelrechte gelukstreffer, die in één klap zorgde voor bekendheid in Europa, Australië en Amerika. Het dak ging eraf op poppodia en festivals Pinkpop, Lowlands, Pukkelpop, Live is Live en de Lokerse feesten. Vele albums en hits later (zie cv) vierden ze vorig jaar hun dertigste verjaardag met een tour. Zo nu en dan maakt Sam solouitstapjes en speelt hij in andere formaties. En nee, hij werd broer Gert, even eens bandlid van K’s Choice, met wie Sam vanaf de middelbare school muziek maakt, niet zat. “Het is fijn om met Gert te werken.

‘In Californië kan ik anoniem leven en vervul ik een andere rol. Ik word pas zanger als ik in België ben’
We kunnen volledig op elkaar vertrouwen en alles is bespreekbaar. Natuurlijk botsen we weleens, maar we zijn goed in praten en komen er altijd uit.” Door allebei naast K’s Choice andere muziekprojecten te doen, raken ze de band ook niet zat. “Het is net als met een huwelijk. Als ik tour in België of Nederland, of speel op een festival, ben ik volledig met K’s Choice en mijn muziek bezig. Ik hang niet elke dag twee uur aan de telefoon met het thuisfront. Eenmaal thuis ben ik er honderd procent voor Stef en onze kinderen en kleinkinderen. Bovendien is het leuk om elkaar te missen, dan weet je ook hoe waardevol je voor elkaar bent. Met muziek maken is het net zo.”

Je leidt twee levens: eentje in de schijnwerpers in België en Nederland, en eentje ver weg in de woestijn. Hoe doe je dat?
“Ik vind het heerlijk! In Californië kan ik anoniem leven en vervul ik een andere rol. Ik word pas zanger als ik in België ben. Het leven in meerdere werelden houdt alles ook lekker fris: van sleur word ik onrustig. Lange tijd heb ik naast mijn muziek bij het brand weerkorps in Tennessee gewerkt. En nu stort ik me alweer een tijdje fulltime op mijn muziek. Ik kan mijn familie wel erg missen; mijn ouders worden ook een dagje ouder. Ik vond het ook vreselijk dat ik tijdens de lock downs niet naar ze toe kon. Dan wordt de afstand ineens wel héél erg groot en zie je elkaar alleen op een beeldscherm. In die periode leerde ik nog meer onderscheid te maken tussen wat ik wel en niet nodig heb in mijn leven. Tijdens optredens logeer ik altijd bij mijn ouders; ze komen vaak naar onze optredens. Mijn ouders genieten van die twee muzikale broers, die het samen zo goed kunnen vinden. Ik voel me dan supertrots. Van familie krijg je onvoor waardelijke liefde.”

Hoe ziet jouw dag in Amerika eruit?
“Om vijf uur ’s ochtends ga ik eerst naar de gym. Hoewel het er deze ochtend niet van gekomen is. Daarna schrijf ik aan mijn nieuwe album en mijmer ik een beetje over wat ik muzikaal nog wil gaan doen. Muzikanten zijn tegenwoordig veel meer hun eigen carrièreplanners. Mijn album neem ik op in Nashville en daar word ik omringd door topmuzikanten. Dat is zo’n voorrecht! Omdat die wereld voor mij onbekend is, moest ik alles zélf uitvinden, en dat maakt het ook zo spannend. In Nashville begint het. Ik ga goed op het onbekende. Ik was nooit fan van countrymuziek, maar in Amerika kun je niet om die muziek heen. Van de een op andere dag voelde ook ik de authenticiteit van countrymuziek. Ik hou van de eenvoud. Daarnaast heb ik het gevoel dat ik verder moet. Uitstapjes in de muziek heb ik altijd gemaakt, of dat nu schrijven of spelen met een ander is. Met K’s Choice ben ik volwassen geworden, rockmuziek zit in mijn vezels, maar ik weet dat het een keer ophoudt. Jongeren hebben veel minder met rock muziek. Natuurlijk zijn er diehards, en ook jonge mensen die nog rockmuziek op vinyl kopen, maar het raakt passé. Mijn kinderen, zowel mijn tieners als volwassen stief kinderen, luisteren er nooit naar.”

Dus K’s Choice is op sterven na dood?
Lachend: “Zo wil ik het niet zeggen. Meer dan ooit voel ik een herwaardering en diepe dankbaarheid dat ik deel uitmaak van K’s Choice. Ik heb zéker mijn dips gehad en ben de zin voor het spelen met de band weleens kwijt geraakt. Misschien is die dankbaarheid mede versterkt door de coronaperiode waarin we niet konden spelen. Het is fijn om door onze muziek een connectie te voelen met een trouw publiek dat je eigenlijk niet kent. Andere muziekprojecten ernaast doen betekent niet het einde van de band. Juist door kruisbestuiving zal het goed gaan met K’s Choice én mijn solocarrière. Het voedt elkaar en geeft energie. Ik heb nieuwe uitdagingen, die onbekend en minder comfortabel zijn, nodig, en dat heeft niks met mijn broer Gert of K’s Choice te maken. Ik moet mijn leven spannend houden.”

Waar schrijf je?

“Altijd in mijn studio. Ik schrijf als ik zin heb en soms dwing ik mezelf tot het schrijven van een song. Komt er na twee uur niks, dan stop ik. Ervaringen schrijf ik van me af. Het is belangrijk dat ik mijn gevoel kan commu niceren met mijn publiek en we dat moment samen kunnen delen. Op mijn nieuwe countryalbum schrijf ik over verlies, terwijl ik het zelf niet letterlijk heb meegemaakt. Maar ik voel wel een soort melancholie in mijn situatie als transman zonder trans vrienden, als Belg in Amerika ver van mijn roots en als stiefouder. Soms voel ik me eenzaam en die eenzaamheid vertaal ik in mijn songs.”

Kun je alle bekende songs nog zingen nu je stem zwaarder is door de hormonen?
“Ik zing alles tweeënhalve noot lager. Wél ga ik naar een stemcoach; het is belangrijk dat ik mijn stembanden train en soepel houd. Ik ben blij met mijn nieuwe zangstem.” Sam, toen nog vrouw, bleef in de jaren 90 voor de liefde voor een man in Amerika hangen. Werd erna head over heels verliefd op zijn vrouw Stef en zij zijn inmiddels tweeëntwintig jaar samen. Vijf jaar geleden gooide Sam de wereld in dat hij voortaan als transman door het leven zou gaan. Een beslissing die niet zomaar werd genomen. “Ik ben in therapie geweest om uit te zoeken wie ik ben. Van mijn ouders leerde ik dat je moeilijke momenten in het leven tegenkomt, en je die aankunt. Zo is het ook. Achteraf heb ik diep vanbinnen altijd gevoeld dat ik niet in het goede lichaam zat.

Na mijn transitie voel ik me meer en meer comfortabel met mezelf. Ik vind het belangrijk om open te zijn over dit onderwerp om zo andere transgender mensen, die het er moeilijk mee hebben, te steunen. Niet iedereen wordt erkend; vooral voor transvrouwen die op latere leeftijd in transitie gaan is het niet makkelijk, omdat je het visueel kunt zien. Destijds heb ik zelf veel aan gesprekken met transmannen gehad. Er zijn momenten in mijn transitie geweest dat ik het lastig en ingewikkeld vond, en op andere dagen dacht ik: het is zo eenvoudig, ik wil verder als Sam. Punt! Soms voel ik nog een soort gevecht van binnen, omdat ik mijn stem nog niet laag genoeg vind. Dan vraag ik me af of mensen kunnen horen dat ik een transpersoon ben. En zie ik er wel mannelijk genoeg uit? Het is een stukje onzekerheid, maar het wrijft steeds minder. Als ik voor de spiegel sta, voel ik me een rijker mens.”

Is het conservatieve Nashville klaar voor een transman?
“Ik hoop dat ik mee mag doen. Natuurlijk is er een groot conservatief deel in Amerika dat naar countrymuziek luistert, maar er is ook een heel duidelijke vocale beweging van progressieve grote artiesten in Nashville. Zij spreken openlijk over lgbt+ en zijn klaar met het conservatieve gedoe. Bovendien denk ik niet dat ik zo moeilijk te verteren ben door mezelf te zijn. Binnen het concept van transgendermensen kom ik gematigd en nonconfronterend over. Ik ben trots op wie ik nu ben, maar zal dat nooit agressief over…..