Pak wat licht

Overwinteren. Iets voor pensionado’s, toch? Ja. En nee: want ook jij kunt je voordeel doen met de Spaanse winterzon. Een paar weken licht vangen in de winter verlicht je gemoed direct én doorbreekt die grauwe grijze winterperiode in ons land. 

Schrikken, de herfst van 2023 was de op een na natste ooit. December en februari waren heel somber met maar liefst de helft minder zonuren dan normaal. Ook de lente van 2024 ging de boeken in als een van de natste ooit. Geen feiten waar je vrolijk van wordt. We doen er nog een schepje boven- op: het aantal dagen met extreme neerslag in Nederland is de afgelopen zeventig jaar met 85 procent gestegen. En de hoeveelheid regen die er valt is sinds 1910 met maar liefst 26 procent toegenomen (bron: Kennisportaal Klimaatadaptatie). Je zou er depressief van worden. Zeker als je last hebt van een winter- dip. Want regen betekent grauwe luchten en donkere dagen, dus minder licht. Bovendien is winterdaglicht minder krachtig en valt de schemer in het najaar al vroeg in.

Licht is noodzaak

Zit je hele dagen op kantoor, dan kom je in december en januari nauwelijks met dag- licht in aanraking. Knap ongezond, zegt Ybe Meesters (1951), klinisch psycholoog en voormalig hoofd van de polikliniek Winterdepressie in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG): “Via licht dat in je ogen schijnt, krijgt je biologische klok een seintje dat het dag is. Er wordt endorfine aangemaakt, ook wel het gelukshormoon genoemd. Dat zorgt voor een beter humeur, maar speelt ook een rol met betrekking tot je energiehuishouding, slaapbehoefte, eetlust én libido. Zodra het donker wordt, maakt het lichaam melatonine aan en krijgt je biologische klok het signaal dat het tijd is om te gaan slapen. Van gebrek aan voldoende daglicht raakt je bioritme in de war en je hormoonhuishouding van slag.”

Winterblues

In Nederland lijdt zo’n drie procent van de bevolking aan een winterdepressie en ruim 1,4 miljoen mensen heeft volgens Meesters last van de mildere ‘winterblues’. De symptomen spelen in het najaar op en zijn te ver- gelijken met die van een reguliere depressie: somberheid, vermoeidheid en moeite met het ondernemen van activiteiten.” Lichttherapie door middel van een daglichtlamp is volgens Meesters de meest voorkomende behandel- methode tegen deze seizoensgebonden depressie. En dan het liefst in combinatie met sport. “Maar een paar weken of langer overwinteren onder de Spaanse zon is een stuk aangenamer. En het mooie: die over- vloed aan licht werkt, eenmaal terug in koud en guur Nederland, zeker nog een tijd door.”

Uit onderzoek van het INE – de Spaanse variant op ons Centraal Bureau voor de Statistiek – blijken van alle Europeanen de Nederlanders de fanatiekste overwinteraars. Zin-coördinator Petra Schouten (1971) – gezegend met de winterblues – woonde vijf jaar in Spanje: “Ik kon de klok – of beter gezegd: de kalender – erop gelijkzetten. Anderhalve maand voor de wintertijd inging, werd ik humeurig, voelde ik me lusteloos, kreeg ik last van vreetbuien en vlogen de kilo’s eraan. Waar ik dan nóg chagrijniger van werd.” Naar buiten gaan, adviseerde de huisarts. Liefst in de ochtend, want dan is de lichtintensiteit het sterkst. “Maar krijg jezelf maar eens zover wanneer het met bakken uit de hemel valt. Erg sportief was ik niet, dus kwam er een hond.” Geen excuses meer. Nu moest ze wel, door weer en wind. Petra: “Driemaal daags een loopje hielp. Een beetje. Maar mijn winterdip smolt pas echt als sneeuw voor de zon toen ik in 2016 met mijn man en dochters naar Spanje emigreerde.”

5X OVERWINTEREN
AAN DE SPAANSE COSTA’S

Een rijke cultuur, een overheerlijke keuken, adembenemende natuur, parelwitte stranden, bruisende steden, authentieke dorpen, aangename temperaturen en minstens elf maanden per jaar aangename temperaturen. Vooral het gebrek aan zonlicht is reden voor veel – en steeds meer – landgenoten Neder-land in de herfst en/of winter tijdelijk te verruilen voor een leven onder de Spaanse zon. Barcelona, Valencia, Málaga en Sevilla staan in de top tien van overwintersteden. Petra en haar gezin woonden vijf jaar in het zuiden van Catalonië: “Hoewel het aan de Costa Daurada van november tot februari best fris kan zijn en veel waait, schijnt de zon gemiddeld zes uur per dag. Vooral in de Ebro Delta is het licht in de winter sprookjesachtig mooi. Dan wil je wel naar buiten.” Hoe zuidelijker je gaat, hoe warmer het wordt. Een citytrip is natuurlijk heerlijk voor een lang weekend of een midweek. Maar wil je langer genieten, dan zijn volgens Petra dit dé vijf costa’s waar je met gemak enkele weken of langer kunt genieten van aangename temperaturen en een overvloed aan zonlicht.

1.
COSTA BLANCA – DE WITTE KUST

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft de Costa Blanca het gezondste klimaat op aarde. Met dank aan een gemiddelde jaar- temperatuur van 24 graden en de zon die maar liefst 320 dagen per jaar schijnt, is deze regio een van de beste overwinter- bestemmingen in Spanje. De Costa Blanca dankt haar bijnaam aan de prachtige ‘witte’ zandstranden – afgewisseld met woeste kliffen en verborgen baaien, authentieke witte dorpjes en duizenden amandelbomen die in februari en maart de Jalonvallei wit- zachtroze kleuren. Het drukke Benidorm – het Manhattan van Spanje – is van oudsher de stek waar Nederlanders overwinteren. Authentieker is Alicante.

Deze stad werd gesticht in de Romeinse tijd en later veroverd door de Moren. Casco Antiguo – het relatief kleine historische centrum – staat vol middeleeuwse bouwwerken. Wandel ookzeker een keer door de geplaveide straten van het pittoreske witte dorp Altea naar de blauwe koepelkerk van Virgen del Consuelo en geniet van een panoramisch uitzicht over de Middellandse Zee. Het historische stadje Jávea (Xábia) wordt ook wel het Ibiza van het vasteland genoemd. Het historische centrum, de relaxte sfeer, de mooie stranden, de hippe restaurants en beachclubs maken deze kustplaats tot een ware hotspot. Eén nadeel: kijk niet op de van de ‘Nederlandse’ prijzen. Onvergetelijk is de fiets- en autoroute Ruta de los Miradores de Javea, die langs de mooiste uitkijkpunten voert. Bezoek ook zeker de Granadella, volgens velen een van de fraaiste baaien van Spanje.

Aan de wandel, op die fiets

Wandel je graag? Ook dan zit je aan de Costa Blanca goed. De regio telt maar liefst vijf natuurparken. De Penyal d’Ifac is een berg- gebied op het schiereiland ten oosten van de plaats Calpe. Je hebt er een mooi uitzicht over twee parken en er is een klein vogel- reservaat. Het Parque Natural del Carrascal de la Fuente Roja ligt onder de Serra Mariola; hier kun je mooie wandelingen maken of mountainbiken. Bij de stad Elche ligt de botanische tuin Jardín Huerto del Cura, een oase van palmbomen. Uit de zoutmeren in Parque Natural Salinas de Santa Pola wordt tot de dag van vandaag nog zout gewonnen. Lagunas de la Mata y Torrevieja, het verderop gelegen meer van Torrevieja, heeft volgens de lokale bewoners een helende werking. Je vindt hier dan ook veel gezondheidscentra, therapeutische praktijken en thermen.

2.
COSTA CÁLIDA – DE WARME KUST

Met een jaarlijks gemiddelde van negentien graden en meer dan drieduizend zonuren per jaar doet de Costa Cálida (‘de warme kust’) haar naam eer aan. De 250 kilometer lange kuststrook ten zuiden van de Costa Blanca loopt van El Mojón tot Águilas. Deze regio is relatief rustig en vaak nog voordeliger dan andere costa’s. Hoewel het typisch Spaanse stadje San Pedro del Pinatar en het Mar Menor in het noordelijke puntje van de Costa Cálida liggen, wordt het toch gezien als het toeristisch hart van deze strook aan de Middellandse Zee. Grote trekpleister is de binnenzee Mar Menor, met een oppervlakte van 180 vierkante kilometer de grootste zout- waterlagune van Europa. In deze best wel groene regio wordt ook wijn verbouwd en je vindt hier enkele van de meest prestigieuze golfbanen van heel Spanje. Ook feesten en festivals worden aan de Costa Cálida bij voorkeur groots aangepakt. Het jaarlijkse jazzfestival in Cartagena duurt bijvoorbeeld van eind oktober tot begin december. En de paasprocessie in Murcia staat te boek als een van de meest fameuze van het land.

Meer lezen?

Meer over de Costa del Sol, Costa Tropical en Costa del Luz, Overwintertips en de voordelen van de kracht van Zonlicht lees je in Zin 13. Tot 12 december in de winkel. Of bestel ‘em hier online.

De beste artikelen in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief

TEKST EN BEELD: PETRA SCHOUTEN MEDIA