5x Passie: Schrappers en engeltjes

Het was weer passietijd in het ongelovige Nederland. Alleen de Matthäus Passion van Bach werd al zo’n 200 keer uitgevoerd, toch bijzonder voor een drie uur durend klassiek stuk over een lijdensweg.

Zin, ook liefhebber hoor, ging dit jaar naar het Concertgebouw, waar Ton Koopman (lees hier het interview over zijn kinderjaren in Zin) zich te buiten ging aan diverse tierelantijntjes die de hardcore passiegangers éven uit hun devotie haalden. Hieronder vijf bijzondere ‘Matpas’- versies.

De oerversie, uit de jaren dertig, van Willem Mengelberg. Zó langzaam, dat hij stukken moest schrappen om nog tot een redelijke tijdsduur te komen.

[youtube id=”zayss_RBkj8″ width=”600″height=”315″]

De Bachvereniging is dé Matthäusclub. Elke goede vrijdag zit tout belangrijk Nederland klaar in de Naardense kerk. Hier het openingskoor van vorig jaar, geleid door hét dirigeertalent van dit decennium, Peter Dijkstra. Véél sneller dan Mengelberg, gelukkig met jongenskoor.

[youtube id=”uJSd7AGHQ7g” width=”600″height=”315″]

‘Zijn bliksem en donder bij wonder verkondigd’? Zin’s Jan Rot hertaalde het stuk, dus ook het ‘Sind Blitze, sind Donner’ in  alle dichterlijke vrijheid. Als u de kans krijgt: maakt dat mee. De passie komt in het Nederlands nog beter binnen!

[youtube id=”4CEPM4Q-xio” width=”600″height=”315″]

Het slot van het eerste deel (korter dan het tweede – stink er niet in), ‘O Mensch bewein dein Sünde gross’, is op zich al een verlossing. U vóelt de opluchting in zaal en kerk. Cruciaal, mits aanwezig: het jongens – of kinderkoor, dat als reddingsengelenbrigade u van uw zetel komt bevrijden. Hier een basic versie van alleen zang en piano.

[youtube id=”gaD5pWk1Edo” width=”600″height=”315″]

Iedereen kent ‘Ebarme dich’, al is het maar omdat het a) uit te spreken valt voor de leek, b) de boodschap (‘Sorry God!’) eenduidig is en c) er nimmer zo’n mooi duet tussen instrument en mens is geschreven. Een normaal koor doet het met een sopraan, als je wat pretentieuzer bent, huur je een countertenor in. De allerbeste is misschien wel Andreas Scholl.

[youtube id=”0WLedpz9a40″ width=”600″height=”315″]

Lees hier meer over de Matthäus Passion.