De aarde als stad

De tentoonstelling Urban by Nature laat onze reuzensteden op een bijzondere manier zien. Onder andere van bovenaf.

Urban by Nature heeft een missie: laten zien dat we milieuproblemen kunnen oplossen als we de problemen van de stad oplossen. Maar wat houdt ‘die stad’ precies in? Nu meer dan de helft van de mensheid in steden woont, is de stad eigenlijk onze natuurlijke omgeving geworden. Misschien zijn wij wel van nature stedelijk: urban bij nature.

4 Nederlandse stadslandschappen, beschreven door Dirk Sijmons, curator van de tentoonstelling van de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR).

1. Brabantstad – Zand, zand, zand
“Het landschap van Brabantstad is duidelijk heel anders dan boven de rivieren als je van bovenaf kijkt. Het is veel meer verspreid. Dat komt door de zandgrond, op die bodemsoort kun je altijd en overal bouwen. Brabantstad is een gefragmenteerd mozaïek; een stukje landbouw, een bedrijventerreintje, dan weer eens een bosje. Als je in Brabantstad een rondje draait, zie je ieder kwart een totaal ander landschap. Die variatie heeft z’n charme.”

2. Randstad – Engelse dropjes
“De Randstad ziet er van bovenaf uit als een landkaart waar een handvol Engelse dropjes overheen zijn gegooid. Het is een wirwar van bebouwing met af en toe parken er doorheen. Vijftig jaar geleden kon je nog zeggen: de Randstad bestaat uit afzonderlijke steden met land eromheen. Maar als je nu kijkt naar Den Haag, Delft, Rotterdam dan zie je: alles is aan elkaar vastgegroeid.”

3. Oude mijnstreek – Lekker verstrooid
“Nederlands, maar ook Duits en Belgisch. De mijnstreek is een beetje verstrooid: er zijn middelgrote stadjes met heel veel dorpjes tussendoor. Ze lijken van bovenaf een beetje uitgewaaierd.”

4. Rührgebied – Verwilderd
“Niet Nederlands, maar wel met Nederland verbonden. In dit oude industriële centrum van Duitsland zat een gigantische kolenmijn en een van de grootste staalindustriën in die tijd. Vanuit de haven van Rotterdam werd alles vervoerd. Maar de productie verplaatste naar China en de Duitsers hebben zichzelf aan de haren uit het moeras getrokken door het leegstaande gebied tot een park en natuurgebied te verklaren. De natuur heeft de ooit zo bedrijvige plek verwilderd en daardoor is het zo populair geworden. Het Rührgebied staat weer op de kaart.”

De tentoonstelling Urban By Nature is te bezoeken in de Kunsthal in Rotterdam, van 29 mei tot en met 24 augustus