Zo zag Van Gogh zichzelf

Precies 124 jaar geleden overleed een van de bekendste Nederlandse kunstschilders, Vincent van Gogh, op 37-jarige leeftijd. Daarom: de mooiste zelfportretten op een rij. Allemaal te zien in het Van Gogh Museum.

Hoe Vincent van Gogh aan zijn einde kwam op 27 juli 1890 is niet helemaal zeker, maar dat hij een schotworst in zijn borst had staat vast. Over het algemeen wordt aangenomen dat de toen 37-jarige schilder zelfmoord wilde plegen, maar biografen Steven Naifeh en Gregory White Smith concludeerden in ‘Vincent van Gogh – de biografie’ (2011) dat hij hoogstwaarschijnlijk vermoord is door een tiener die hem treiterde.

Hoe dan ook: Van Gogh, die met manisch enthousiasme schilderde en in één jaar tijd zelfs meer dan 300 doeken maakte, liet prachtige kleurrijke en wereldberoemde landschapsschilderingen, uit het leven gegrepen taferelen van het boerenleven en zo’n veertig zelfportretten achter. De mooiste zelfportretten uit het Van Gogh Museum op een rij.

Zelfportret met pijp, 1886
Vincent van Gogh maakte dit zelfportet met oliverf op doek en beeldde zichzelf af als ‘denker’. Het ging hem bij dit werk waarschijnlijk vooral om het bestuderen van de lichtval.

Zelfportretten op velijnpapier, 1887
Van Gogh gebruikte een velletje papier zo optimaal mogelijk, getuige de stuide van een neus, mond en oog in de rechter bovenhoek van dit papier. Zo bekwaamde hij zich in de portretkunst. Deze tekening is één van de twee bewaard gebleven getekende zelfportretten.

Zelfportret, 1887
Ook in een kartonnen ‘doek’ zag Vincent van Gogh mogelijkheden. Met olieverf maakte hij dit zelfportret, waarmee hij onderzoek deed naar de variaties van de kleur grijs.

Zelfportret als schilder, 1888
Eén van de weinige zelfportretten waarop Van Gogh schilderend te zien is. Het werk is erg gedetailleerd, wat volgens het Van Gogh Museum betekent dat hij er lang aan heeft gewerkt en er tevreden mee was: ‘Hij voorzag het werk – als een van de weinige zelfportretten – op een opvallende plaats van een signatuur.’

Meer zien? Bekijk de vierdelige miniserie ‘Van Gogh: Een huis voor Vincent’ met Barry Atsma als Vincent van Gogh hier terug of bezoek het Van Gogh Museum of het het Kröller-Müller Museum.