‘De wond is genezen maar het litteken blijft’

28 maart 2019 door Zin Reageer

Emmy (1951) is oud-docent NT2 (Nederlands als tweede taal). Ze kreeg vier kinderen. Een van hen was Eefje, haar derde kind, geboren op 13 november 1978. Het meisje overleed na twee dagen.

Dat hoort erbij

“Rond de zesde maand van mijn zwangerschap zei ik tegen de huisarts: ‘Ik heb zo’n zwaar gevoel in mijn bekken.’ De huisarts wuifde mijn zorgen weg met: ‘Ach moedertje, dat hoort erbij.’ In die tijd stond de huisarts samen met de schoolmeester en de pastoor nog op een voetstuk. Die sprak je niet tegen. Je kunt je voorstellen hoe mijn gevoelens ten opzichte van hem waren toen ze later in het ziekenhuis zeiden: ‘Je had veel eerder moeten komen.’

Infuus

Met 29 weken begonnen de weeën. In het ziekenhuis ging ik aan een infuus met weeënremmers. Dat mocht niet baten. Twee dagen na mijn opname beviel ik van Eefje. De kans was groot dat ze het niet zou halen. Voordat ik haar kon zien, werd ze al meegenomen en in de couveuse gelegd. De kinderarts zette vrijwel direct een rem op onze verwachtingen. ‘Maak nu liever geen contact, dan kost het straks veel meer moeite om los te laten,’ zei hij. We werden op de hoogte gehouden van hoe het ging maar er werd, leek het, alles aan gedaan om te voorkomen dat we ons aan haar zouden hechten. Toen we haar een naam gaven, werd er gezegd: ‘Zouden jullie dat nu wel doen?’ Eén keer werd ik met bed en al naar het raam gereden waarachter Eefje in de couveuse lag. Van daaruit hebben we een foto kunnen maken. Dat is alles wat we hebben.

Afscheidsdienst

Twee dagen heeft ze geleefd, zonder dat ik haar ooit heb vastgehouden. Na haar overlijden heb ik Eefje ook niet meer gezien. Destijds was het in ziekenhuizen gebruikelijk dat zo’n klein kindje bij een andere overledene in de kist werd gelegd. We moesten er niet aan denken dat onze Eefje bij een vreemde kwam te liggen; we wilden haar zelf begraven. In de kapel van het ziekenhuis hielden we een afscheidsdienst. Mijn man, familie en vrienden hebben haar daarna begraven. Mijn man heeft haar aangegeven op het gemeentehuis. Ze staat in ons trouwboekje bijgeschreven. Eefje heeft 29 weken in mijn buik geleefd. Ze was en is een wezenlijk deel van ons leven. Nog steeds word ik emotioneel als ik over haar praat. Nu, na veertig jaar, is de wond genezen, maar het litteken blijft voor altijd.

Grafrechten

Onlangs moesten we beslissen of we de grafrechten wilden verlengen. We komen er niet vaak meer, inmiddels zijn we verhuisd. Bovendien willen we de zorg voor het graf niet overdragen op onze kinderen. Het is een emotie die bij ons hoort, niet bij hen. Het liefst zou ik Eefje nu hebben laten cremeren en de as een plekje geven maar ons werd gezegd dat er van zo’n klein kindje na veertig jaar niets meer over is. Wat moet ik nu nog met een graf waar niets meer is? Ik heb Eefje veertig jaar meegenomen in mijn herinnering. Dat zal ik blijven doen. Maar ik richt me nu ook graag op onze gezonde kinderen en zeven kleinkinderen.

Levenslot

Een gebeurtenis als met Eefje heb je als levenslot te accepteren. Je moet er niet in blijven hangen. Zóveel mensen hebben het meegemaakt. Bovendien, het heeft me ook levenservaring gebracht. Ervaring die ik heb kunnen inzetten om anderen, in dezelfde situatie, te kunnen begrijpen en bij te staan. En toch, als ik het allemaal over kon doen, zou ik Eefje hebben vastgehouden. Desnoods toen ze al overleden was.”

Lees de andere aangrijpende interviews in Zin 4.

Interview: Margreet Botter. Fotografie: Bonnita Postma. Haar & make-up: Manous Neelemans

Hoe ons leven eruitzag toen we nog geen smartphone hadden

27 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Met smartphone is ons leven een stuk makkelijker geworden. Bankieren, navigeren en fotograferen, het kan er allemaal mee. Maar zo zag het leven eruit toen we dat ding nog niet hadden en dat is toch eigenlijk niet zo heel lang geleden.

De tijd voor de smartphone

-Je bleef thuis als je een belangrijk telefoontje verwachtte
-Om onderweg te bellen, moest je eerste een telefooncel hebben en een kwartje hebben
-Je ergerde je niet aan anderen die te pas en te onpas op hun scherm zaten te kijken
-Dat een theatervoorstelling of begrafenis werd verstoord door een ringtone, was onvoorstelbaar
-Voor het belangrijke nieuws moest je de radio aanzetten, of je vernam het de volgende dag pas uit de krant
-Als je wilde dat iemand wist dat je aan hem dacht met zijn verjaardag, dan stuurde je hem een kaart.
-Wanneer je iets wilde weten, dan zocht je het op in de encyclopedie
-Een recept knipte je uit en bewaarde je in een schrift
-Bij belangrijke gelegenheden moest je eraan denken dat je je fototoestel meenam
-Als een foto niet helemaal gelukt was, plakte je hem toch maar in het foto-album
-Het was belangrijk dat je post van de belastingdienst en werkgever goed bewaarde. Niemand had ooit gehoord van digitale kopieën.
-Voor het boeken van een reis ging je naar een reisbureau. En voor het afsluiten van verzekeringen kwam de verzekerings-adviseur bij je thuis.
-Als iedereen in het restaurant apart wilde afrekenen, volgde er altijd een ingewikkelde exercitie waarbij bankbiljetten en munten heen en weer werden geschoven.
-Of je rood stond wist je pas op het moment dat een bankafschrift op de mat viel.
-Je moest kaartlezen.
-En een agenda op papier bijhouden.
-Alle adressen stonden in een adresboekje.
-Maar gelukkig wist je belangrijke telefoonnummers uit je hoofd.
-En vooral: je moest dat soort dingen ook vooral niet kwijtraken, want anders waren ze nergens meer te vinden.

Heerlijke Haagse humor: Harrie Jekkers over roken

27 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Sketch van Harrie Jekkers over rokers en hoe dat vroeger ging. Bijvoorbeeld dat wanneer er een feestje was, je ouders juist sigaretten in huis haalden en in glaasjes op tafel zetten. Harrie is nog de enige die rookt, en kan daar in heerlijk plat Haags over vertellen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Lang leve de jumpsuit!

26 maart 2019 door Zin Reageer

Daar zijn ze weer, de ruitjesbroek, witte blouse, sleehak of puntkraag. Terug van nooit echt weggeweest. Journalist Liddie Austin (1959) beziet de retro-trend van dit moment. Deze keer: de jumpsuit!

Online

Lang geleden interviewde ik Hadewych Minis over haar stijl. Ze was dol op jumpsuits, vertelde ze toen. Het multi-talent kocht ze ook vaak online. Ik wist wel wat jumpsuits waren, maar ze bevonden zich destijds bij wijze van spreken aan de periferie van mijn gezichtsveld. Waar vind je ze dan online, vroeg ik dus, in de hoop iets nieuws te kunnen brengen aan mijn lezeressen. Hadewych keek me verbaasd aan. “Nou gewoon, bij de jumpsuits?” antwoordde ze.

Verschillende stijlen

Ik had even het memo gemist: toen ik thuis ging kijken, bleek elke zichzelf respecterende onlinewinkel inderdaad een speciaal segment jumpsuits te hebben. Als dat toen al het geval was, is dat nu helemáál zo. Jumpsuits zijn hot. “Het wordt steeds makkelijker om ze te vinden,” beaamt Minis als ik haar bel om te informeren of haar voorliefde voor de jumpsuit bijna een decennium en twee kinderen later nog altijd standhoudt. Het antwoord luidt: ja, ze vindt jumpsuits nog steeds ‘fantastisch’. Ze heeft verschillende stijlen in de kast hangen. “Ik heb strakke, glamorous jumpsuits, maar ook casual baggy exemplaren en zelfs nogal overall-achtige.”

Veelzijdig

Wie de jumpsuit eenmaal ontdekt heeft, zal moeten beamen dat dit een veelzijdig – en een tikje nostalgisch (denk: Sting van The Police!) – kledingstuk is. Hoe je ze ook draagt: in alle gevallen straal je er iets heel aantrekkelijks in uit, namelijk: geen gedoe. Minis: “Je springt erin en je bent klaar. Al naar gelang je mood kun je er daarna mee spelen. Moet je die dag veel lopen? Sneakers eronder. Heb je een feestje? Hakken. Je kunt er grote sieraden bij dragen of juist helemaal niks. Qua haar maakt het ook niet veel uit. Je kunt een jumpsuit aanpassen aan elke stemming, dat vind ik er zo heerlijk aan.”

Oversized

Dit seizoen zie je ze in alle vormen en maten. Ze zijn veelal oversized, en dan kun je ze met of zonder ceintuur dragen. Net wat uitkomt. Je kunt er een jasje op dragen; er kan een hemdje of een colletje onder. Ze zijn er met wijde en met cropped pijpen, ruimvallend of getailleerd, werkmanachtig mannelijk of überchic vrouwelijk, hooggesloten en met decolleté. Er zijn jumpsuits voor alle lijven en voor alle leeftijden. “Mijn moeder is 72 en draagt ze ook,” zegt Minis. “Die van haar zijn vaak van een wat luxueuzer materiaal: ’s zomers zijde of linnen, ’s winters stevige katoen. Dat staat iets klassieker.”

Goed model

Het is er dus allemaal; de kunst is alleen wel om een goede te vinden. Soms is het even zoeken voordat je een model vindt dat bij jouw lichaam past. Let daarbij op de verhoudingen; ook de plaats waarop de eventuele zakken zijn geplaatst is cruciaal. “Het is niet mooi en zeker niet comfortabel als een jumpsuit in het kruis trekt. Bij mij zitten de pakken van G-Star altijd goed.”

Nadeel

Altijd goed dus, een jumpsuit? Eigenlijk wel, al blijft er één nadeel aan kleven: het toiletbezoek. Zeker als je op reis bent. “Ik ben een keer naar Australië gevlogen in een jumpsuit,” herinnert Minis zich. “Dat leek me handig: het was er een van joggingachtige stof, nauwsluitend, daarin zou de airconditioning in het vliegtuig lekker geen vat op mij krijgen. Maar ik was de kleine toiletten in het vliegtuig vergeten. Daar moest ik mezelf eerst uit het pak zien te wringen en vervolgens moest ik tijdens het plassen de mouwen vasthouden om te voorkomen dat ze op de vieze grond of in het toilet terechtkwamen. Vreselijk! Dat was eens maar nóóit weer.” Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Maar verder: lang leve de jumpsuit!

Sanne Wallis de Vries over haar moeder en grootmoeder

25 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Sanne Wallis de Vries, haar dochtertje, moeder en Friese oma zitten met z’n vieren in de auto. Ze zijn op een roadtrip door Friesland. Een grappige en tegelijkertijd ook heel ontroerende sketch.

10 dingen waar vroeger ieder jong meisje mee wilde spelen

25 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Ook vroeger was de wereld ingedeeld in jongens- en in meisjesspeelgoed. Waar meisjes mee speelden was alleen nog niet alleen maar roze en veel werd zelfgemaakt door je moeder (poppenkleren) of door je vader (poppenhuismeubeltjes). En sommige dingen waren ronduit gevaarlijk. Tien dingen waarmee meisjes speelden en soms van droomden om te hebben (check dat poppenhuis!)

Poesie-plaatjes voor in het album van je beste vriendin

Een fornuisje dat echt werkte op vuur. Met aanmaakblokjes! Levensgevaarlijk dus.

Een aankleedpopje van karton.

Een poppenwagen van riet met dekentje gemaakt door je moeder.

Of dit robuuste exemplaar met een poppenkind met roze wangen

En er was natuurlijk Barbie

Wie had dit jaloersmakende grote poppenhuis?

En om buiten te spelen had je een hoela hoep

Of een paar stelten

Hoe je echt gemotiveerd raakt om te sporten

24 maart 2019 door Zin Reageer

Hoe raak je gemotiveerd om te sporten? Zin’s columnist hoogleraar klinische psychologie Willem van der Does (1960) beantwoordt de vraag van Frank, die gedotterd is en eigenlijk zou moet sporten, maar daarvoor niet de motivatie kan opbrengen.

Frank

Ik ben 62. In verband met een hartconditie (angina pectoris) ben ik twee jaar geleden gedotterd en is me sterk geadviseerd om minimaal een half uur per dag te bewegen. Om eerlijk te zijn, zelfs met de schok van dit gezondheidsprobleem – want een schok was het wel – lukt het me niet om gemotiveerd te raken om te bewegen. Ik heb er een hekel aan, altijd gehad. De cardioloog heeft me verder aan de huisarts overgelaten, ik moet levenslang een aantal pillen slikken. De recepten komen automatisch, niemand vraagt meer wat. Toch knaagt het wel, hoe krijg ik mezelf actief?

Beste Frank

Als de dreiging van een hartziekte je niet activeert, moet je een nog sterkere motivator bedenken. Of niet natuurlijk, je kunt ook een verhoogde kans accepteren dat je dood neervalt. Hoeveel groter die kans is, kan ik je niet zeggen, ik zou er eens naar informeren bij huisarts of cardioloog. Dat zou nog wel eens kunnen helpen bij je motivatie. Als je besluit dat je echt iets wilt doen aan je verhoogde kans, hier een paar tips die je kunnen helpen bij de motivatie. Ik weet niet of je van een wijntje houdt, maar ongetwijfeld is het ook beter om dat te laten staan. Dus zou je een beperkte alcoholconsumptie, in het weekend, afhankelijk kunnen maken van of je de hele week je oefeningen hebt gedaan.

Zoek supporters

Je voert de druk nog hoger op als je anderen erbij betrekt: een gezamenlijk uitje in het weekend maak je afhankelijk van jouw goede gedrag. Misschien dat je jezelf zover krijgt als je het anders ook voor je partner verpest. Een mildere ingreep zou zijn dat je je oefeningen bijhoudt via een sporthorloge en dat deelt via een app op je smartphone. Zodat iedereen kan zien waar je mee bezig bent en je kan aanmoedigen. Nog beter wellicht om een ‘beweegclubje’ te vormen, zodat er ook nog een sociaal aspect aan zit. Bewegen is niet alleen sporten natuurlijk, je kunt ook vrijwilliger worden bij natuurmonumenten. Dus veel succes, het klinkt alsof je vrij zwaar geschut nodig hebt, dus wellicht een combinatie van maatregelen.

Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Meer vragen lees je in de nieuwe Zin. Nu in de winkel of hier te bestellen.

‘In mijn eentje krijg ik mijn zieke man ons bovenhuis niet uit’

24 maart 2019 door Zin Reageer

Schrijver en actrice Annemarie Oster (1942) draagt de zorg voor haar man, die lijdt aan vasculair parkinsonisme. In Zin schrijft ze over de lasten maar ook over de lusten, als die zich voordoen. Deze keer over hoe ze gedwongen binnen moeten blijven, omdat Annemarie haar man in haar eentje niet uit zijn sta-op stoel krijgt.

Huisarrest

Die hele eerste zomer – de mooiste sinds jaren – hadden wij huisarrest. Want in mijn eentje kreeg ik mijn zieke man ons bovenhuis niet uit. Om de traplift te bereiken, moest hij eerst overeind worden geholpen uit de sta-op-stoel en daarna worden ondersteund achter de rollator. Door vier helpende handen aan weerskanten van zijn wankele gestalte. Mijn tweetalletje was niet genoeg. En iedereen was met vakantie. Of buiten. Binnen zat/lag mijn man voor het raam dat maar een eindje omhoog kan worden geschoven, dus achter glas. Alleen de krant, koffie en een sigaartje brachten nog soelaas. En de boom aan de gracht waarin hij nu eens een kat, dan weer een vleermuis ontdekte: “Daar op die tak. Met van die glinsterende oogjes.” “Ja, liefje, zal ik je sigaar nog even aansteken?”

Lachebekjes

Af en toe vluchtte ik naar boven om de wasmachine aan of uit te zetten, de planten water te geven op het dakterras. Beneden in een lommerrijke achtertuin zat schaarser dan schaars gekleed jong volk, roseetje in de koeler, sigaretje erbij. En ook op het naburige dakterras was het bal: knappe jongens in de juiste korte broeken met ontbloot sixpack. En prachtige meisjes met weelderig haar. Lekker warm, hè, lachebekjes? Ja, lach maar. Nou, zo geestig is het niet! Ik kon ze wel met de koppen tegen elkaar slaan. Want wij, twee bejaarden van wie de een ziek en de ander, ondanks een lichte kater, zo fris als een hoentje, konden geen kant uit.

Kibbelen

Mijn man in de sta-op-stoel (maar-niet-heus) en ik op de been om het huiselijke leven het hoofd te bieden. Hem niet. Niet meer. Aan hem heb ik sinds zijn ziekte geen kind meer. Vroeger plaagde hij me vaak, ja, wist hij mijn tomeloze agressie op te wekken. Alleen maar door “oei!” te roepen als ik het gebruikte koffiecupje in het espressoapparaat had laten zitten of het waterbakje niet had bijgevuld zodat het toestel alarmerende bromgeluiden produceerde. Of door, als ik op zoek was naar mijn fietssleutels, op quasi-benieuwde toon te informeren of ik iets ‘kwijt!?’ was, terwijl hij godbetert zelf altijd alles overal liet liggen. Ik: “Als jij iets hebt weggemaakt, hoor je mij toch ook niet!” Hij: “We hebben het nu niet over mij!!”

Verzoenen

Pot en ketel. Ketel en pot, zoals in zoveel verbintenissen waar de passie het slaapkamerraam is uit gevlogen. Och, dat hij zo ziek moest worden om mij met ons samenzijn te verzoenen en mij mijn gemoedsrust terug te geven…
Inmiddels was het winter en komt de lente eraan. En nog steeds ligt hij in die stoel. De boom is al maanden kaal. Zo kan hij die kat of vleermuis nog beter zien: “Met van die glinsterende oogjes. Daar op die tak. Zie je hem?” “Ja, liefje, wil je nog een kopje koffie?”

De columns van Annemarie Oster lees je in Zin. Nu in de winkel of online te bestellen.

5x Boekenweek: deze móet je lezen

23 maart 2019 door Zin Reageer

Het is weer Boekenweek! Van 23 t/m 31 maart krijg je bij bijvoorbeeld deze pareltjes het Boekenweekgeschenk Jas van belofte van Jan Siebelink cadeau.

1. Spannend

Heleen, patiënt in een psychiatrisch ziekenhuis, biecht haar levensverhaal op aan de nachtzuster. Ze was als oudste kind ‘moeder’ voor haar broertjes en zusjes en als volwassene moeder voor haar jongste zusje Lientje. Uit jaloezie en zelfmedelijden begaat ze een vreselijke daad. Bloedstollend en 90 jaar geleden al opgeschreven.
Marianne Philips, De biecht (Cossee, € 20,99)

2. Indrukwekkend

Niemand mag het weten van de oude tweeling. Judy en Selly (1927) delen hun leven samen én delen een geheim: ze zijn Joods. Indrukwekkend levensverhaal van drie generaties Joodse vrouwen: een grootmoeder en haar onafscheidelijke tweelingzus, haar dochter en haar kleindochter.
Judith van der Wel, Spiegelmoeders (Querido, € 20)

3. Ontroerend

Oprecht, onopgesmukt en ontroerend portret van de hoogbejaarde moeder van NRC-columnist en Theo Janssen-biograaf Van Roosmalen. Die met lede ogen aanziet hoe haar wereld steeds kleiner wordt.
Marcel van Roosmalen, Het zijn de kleine dingen die het doen (Meulenhoff, € 18,99)

4. Vrede of oorlog?

Droogkomisch, met heerlijke Vlaamse tongval geschreven roman over overleven in een rauwe volksbuurt. De eenzelvige Marie verhuist na de dood van haar vader naar een achterstandsbuurt in dezelfde stad. Haar nieuwe buren zijn nog erger dan ze vreesde maar het allerergste is dat ze wordt geconfronteerd met een schim uit het verleden. Sluit ze vrede of wordt het oorlog?
Femke Vindevogel, Confituurwijk (Van Oorschot, € 20)

5. Terug naar de natuur

Fijnzinnig en hartverwarmend verhaal over de bijzondere relatie tussen vader en zoon. De 50-jarige weduwnaar Leo ontfermt zich over de autistische jongen Martino. Ze verhuizen samen naar een afgelegen huis in de natuur om daar een nieuw, simpel maar tevredenstemmend leven op te bouwen.
Franco Faggiani, Tussen twee werelden (Signatuur, € 19,99)

Dit zijn de kinderboeken waar wij vroeger van genoten

22 maart 2019 door Zin redactie 2 Reacties

Als kinderen hadden we natuurlijk nog geen beeldschermen, en televisie was er heel sporadisch. Dus we moesten het doen met boeken. Deze boeken had iedereen thuis in de kast staan, of je haalde ze in de bibliotheek. Sommige series, zoals De Kameleon waren bijna eindeloos. En ja, natuurlijk zijn we er geheid een paar vergeten tussen deze pareltjes uit de jeugdliteratuur.

Pinkeltje
Pinkeltje heeft weliswaar een puntmuts en een rood jasje aan. Maar -let wel- hij is geen kabouter. De serie verscheen voor het eerst in 1939, maar de generaties daarna genoten nog met volle teugen van Pinkeltje.

De Kameleon
Fantastisch! Je zou maar de tweeling Sietse en Hielke Klinkhamer zijn geweest. Want hadden wij ook maar zo’n boot. En was onze vader ook maar boer. Gelukkig waren er (meer dan) zestig delen.

Dik Trom
Een stoute jongen als hoofdpersoon, dat was in de negentiende eeuw niet echt gebruikelijk. Schrijver en onderwijzer C. Joh. Kieviet kon maar moeilijk een uitgever vinden voor zijn boek over de boerenzoon die allerlei kwajongensstreken uithaalt. Zelf smulden we in de jaren zeventig van de verfilmingen. Overigens spelen alle Dik Tromo-verhalen in Hoofddorp.

Afkes Tiental
Nienke van Hichtum was het pseudoniem voor Sjoukje Maria Diderika Troelstra-Bokma de Boer, de vrouw van Pieter Jelles. Met Afkes Tiental stelde ze de erbarmelijke omstandigheden aan de kaak waarin de Friese arbeiders aan het begin van de vorige eeuw leefden.

Alleen op de Wereld
Alleen op de Wereld van Hector Malot is met afstand het zieligste, maar ook het avontuurlijkste boek uit de jeugdliteratuur. Iedereen die het heeft gelezen (wie niet eigenlijk?) weet dat het gelukkig ook goed afloopt.

De Vijf
Enid Blyton schreef de eerste De Vijf al in 1943. Wij smulden pas lang daarna van de kinderdetectives in de beste Engelse traditie. Ons favoriete personage was natuurlijk George, de hond. Ook om te smullen waren natuurlijk kostschoolmeisje Pitty en de Avonturenserie.

De Olijke Tweeling
De tweeling Ellis en Thelma zijn ook niet heel erg braaf en pesten steeds het kindermeisje weg. Totdat Tante Betty komt en die gaat trouwen met hun vader. Een fijne serie om bij weg te dromen, want ieder meisje zou graag het zusje willen zijn van de Olijke Tweeling.

Ken je hem nog? Wim de Bie als de leraar Duits?

22 maart 2019 door Zin redactie Reageer

O. den Besten was de leraar Duits van Van Kooten en De Bie, die ons iedere zondag aan de buis gekluisterd hielden. De leraar Duits kon zich altijd verschrikkelijk opwinden over dingen waar wij heel blij van worden, zoals het begin van de lente. Bijvoorbeeld over narcissen, omdat ze geel zijn. “Met die bloemen die maar schaamteloos opengaan zodat je in in die kelken kunt kijken. Die vieze meeldraden en stampers die maar open en bloot hangen. Ik heb daar niet om gevraagd. Laat ze die viezigheid voor zich houden!”

Wat je moet doen als je last hebt van het ‘imposters syndrome’

22 maart 2019 door Zin Reageer

Ellen is voortdurend bang om door de mand te vallen. Hoe kom je daarvan af? Hoogleraar klinische psychologie Willem van der Does (1960) geeft antwoord.

Ellen

Ik studeer psychologie en onlangs las ik in een magazine over het ‘bedriegerssyndroom’ – dat je voortdurend bang bent dat je door de mand zult vallen. In mijn psychologie leerboeken kom ik het niet tegen, maar ik heb het wel! Hoe kom ik ervan af?
Ellen

Beste Ellen,

Misschien heb je ook nog wel de ‘students’ disease’. Dat is dat als je ziektes moet bestuderen, er altijd wel herkenbare symptomen zijn en voor je het weet ben je bang dat je van alles hebt. Komt ook veel voor onder geneeskundestudenten. Sorry, grapje, ik wil je niet nog bezorgder maken. Maar over het bedriegerssyndroom kan ik je geruststellen. Het staat niet in je leerboeken omdat het zó vaak voorkomt dat het geen zin heeft om het als ziekte te erkennen – bijna iedereen heeft het, in elk geval een beetje.

Je staat niet alleen

Toen je vraag binnenkwam, ben ik me er eens in gaan verdiepen en vond ik een vragenlijst om het te meten. Het zijn vragen als: Leef je in angst dat je ontmaskerd zult worden? Als je succes hebt, denk je dan: dit keer heb ik ze kunnen neppen, volgende keer heb ik misschien niet zo’n mazzel? En zo verder, acht van dit soort vragen. Vervolgens heb ik de vragenlijst anoniem laten invullen door dertig promovendi en door tachtig honours studenten. Beide groepen zijn geselecteerd – je wordt niet zomaar promovendus of honours student. Dus je zou denken dat zo’n officieel goedkeuringsstempel zelfvertrouwen geeft. Blijkt niet het geval, ongeveer de helft scoort positief op vijf of meer van de acht vragen. Twintig procent scoort op zeven of alle acht vragen. Je bent dus in goed gezelschap. En overigens is het zeker niet beperkt tot studenten of jongeren.

Uit je comfortzone

Het betekent waarschijnlijk vooral dat je geregeld dingen buiten je comfortzone moet doen. En dat kan geen kwaad, want in je comfortzone is het prettig maar op den duur ook saai. Als het zo uit de hand loopt dat je bang bent dat je schooldiploma binnenkort herroepen wordt (‘Er blijkt toch een foutje gemaakt’) of dat je er wakker van ligt of angstig van wordt, is er wel reden om er eens over te gaan praten. In eerste instantie met vrienden die je kunt vertrouwen. Als dat niet helpt met een professional – geen schande hoor, komt in de beste families voor.

Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Meer vragen lees je in de nieuwe Zin. Nu in de winkel of hier te bestellen.

HONK is het nieuwe album van The Stones (nou ja… nieuw)

21 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Door opnieuw de aandacht te vestigen die malle clip van Start met Up waar Mick Jagger rek-en-strek oefeningen doet, kondigen The Rolling Stones hun nieuwste album aan. Het heet HONK en alsof er niet eerder ‘best off’ platen zijn uitgegeven van het viertal, is dit dan toch echt het definitieve exemplaar?

Voorproefje

Start Me Up zal er dus zeker op staan. De link op Spotify verwijst naar een uitvoering van Wild Horses live gespeeld in London Stadium. Die is dus al wel te beluisteren, bij wijze van tipje van de sluier. We zijn benieuwd naar de rest maar moeten helaas nog wachten tot 19 april.

Hoe zat het nou ook alweer met zomertijd?

21 maart 2019 door Zin Reageer

Elk jaar moeten we er weer aan geloven, de wintertijd in het najaar en de zomertijd in het voorjaar. Op 27 maart verzetten we de klok weer dus de hoogste tijd voor wat vragen én natuurlijk de antwoorden.

1. Wat is de echte tijd?

De wintertijd is de ‘echte’ tijd. Onze zomertijd loopt van de laatste zondag van maart tot de laatste zondag van oktober. De zon lijkt later op te komen en later onder te gaan.

2. Gaat de klok vooruit of achteruit?

Het wordt vóórjaar, dus de klok gaat vóóruit. De wijzers van je uurwerk mogen op de nacht van zaterdag op zondag precies om 02:00, een uur vooruit gezet worden. De nacht duurt dus een uur korter.

3. Waarom doen we dit?

De zomertijd werd geïntroduceerd in 1918, gedurende de Eerste Wereldoorlog. Door de zonsopkomst en zonsondergang te verschuiven zou er energie bespaard kunnen worden. Daarnaast zouden we meer optimaal gebruik kunnen maken van het daglicht. Zonder zomertijd zou het bijvoorbeeld in juni rond 3.30 uur ’s nachts licht worden en om 21.30 uur ’s avonds donker, met zomertijd wordt het hartje zomer om 04.30 licht en pas om 22.30 donker.

4. Is iedereen er blij mee?

De zomertijd gooit je natuurlijke biologische klok door de war. Een grote groep mensen voelt zich alsof ze een jetlag hebben. Vooral ochtendmensen hebben last van het nieuwe ritme. Avondmensen vinden de zomertijd over het algemeen juist fijn, ze genieten van de extra lange zomeravonden. De discussie rondom de zomertijd laait elk jaar weer op. Volgens tegenstanders geeft het verzetten van de klok een hoop gedoe en zou de energiebesparing nooit echt bewezen zijn. De Europese Commissie wil het halfjaarlijks verzetten van de klok afschaffen. Ons kabinet wil eerst onderzoeken wat belangrijk is voor Nederland. En overleggen met buurlanden. Lees er hier meer over.

5. Holy cow!

Niet alleen bij mensen wordt het ritme door de zomertijd in de war gegooid, ook koeien moeten het ontgelden. Boeren worstelen daarna om het melkschema van hun koeien weer op orde te krijgen.

6. Hoe kan ik me voorbereiden?

Belangrijk is om je gewone bed-/slaapritueel vast te houden. Probeer wel rond de overgangsperiode alcoholische en cafeïnehoudende dranken te vermijden. Heb je altijd even tijd nodig om te acclimatiseren? Zorg dan voor een rustige zondag en maandag zodat je niet gelijk te veel van je lichaam vraagt.

Hoe je ouders elkaar verlaten

20 maart 2019 door Zin Reageer

Erik Jan Harmens (1970), schrijver en dichter, legt iedere Zin uit waarom gedichten gelukkig maken – of tot nadenken stemmen.

Hoe je ouders elkaar verlaten

Een tor in je kop
een klap in je nek
op een terras
in de zon.
Een Spaans dorp waar alles ’s nachts open bleef
met een leuk hondje dat je volgt.
Ik dronk nog geen espresso
alle sinaasappels konden mij gestolen worden
de citroenen doodvallen
in de zon.
In een witte onderrok liep ik over de bergen
elke nacht bezocht ik mijn angst
om te kijken of ik nog kon groeien.
Een dier had onze tent aan stukken gereten
nu weet ik dat het nodig was.
Het leuke hondje werd in de auto gefloten
ik begreep de stilte niet.
We zaten op de bank met thee
het was twaalf uur
ik wou de zon nooit meer zien.

Roberta Petzoldt

Uit: Vruchtwatervuurlinie, Van Oorschot, 2019

Voor en na

Als twee foto’s in een reclame voor een afslankproduct bestaat dit gedicht uit een voor en een na. We zien een Spaans toeristisch dorpje, er is niet veel te doen, de winkels zijn tot ’s avonds laat open, er loopt een hondje. En dan komt de mededeling dat papa en mama nog wel van elkaar houden maar niet meer op die manier. Hondje rent weg en die sinaasappels en citroenen overal worden vervloekt. Voortaan haat iedereen de zon want onder die zon kwam de noodtijding, in haar licht werd het donker.

De tijd

Wat opvalt is dat dit gedicht in de verleden tijd is geschreven. Behalve de titel, die staat in de tegenwoordige tijd. Misschien omdat kinderen de pijn na de scheiding blijven voelen, ook als ze oud genoeg zijn om espresso te drinken.

Terug

Mythisch is het beeld van de vrouw in witte onderrok die over de bergen loopt. Ze loopt niet door of in de bergen, maar eroverheen: ze wil naar huis. Daarom was het ook ‘nodig’ dat een dier de tent aan stukken scheurde: vakantie voorbij, inpakken en wegwezen! Terug naar haar vertrouwde omgeving wil ze, maar die bestaat sinds die middag 12 uur niet meer. Ze kán nooit meer naar huis, ze kan er alleen nog blijvend naar verlangen.

Tekst: Erik Jan Harmens

De artikelen van Erik Jan Harmens lees je in Zin. Nu in de winkel of online te bestellen.

Kijk of lees het aangrijpende The aftermath

20 maart 2019 door Barbara Ruijgrok Reageer

Eind juli 1943 liet Operatie Gomorra Hamburg blakerend in puin achter. Er vielen 10.000 slachtoffers en daarom staat dit luchtoffensief te boek als het dodelijkste van de Tweede Wereldoorlog.

Herbouwen

Tijdens de strenge winter van 1946 arriveert Rachael Morgan (Keira Knightley) in de ruïnes van Hamburg om weer herenigd te worden met haar man Lewis (Jason Clarke), een Britse kolonel met de taak om de verwoeste stad te herbouwen. Maar onderweg naar hun nieuwe huis, ontdekt Rachael tot haar schrik dat Lewis een onverwacht besluit heeft genomen: Ze zullen hun nieuwe huis delen met de vorige eigenaars, een Duitse weduwnaar (Alexander Skarsgård) en zijn dochter.

Geladen sfeer

De twee geamputeerde gezinnen proberen in deze bijzondere woonsituatie een verstandhouding te vinden. De Morgans rouwen om hun overleden zoon terwijl de vorige eigenaars hun moeder en vrouw nog elke dag missen. In deze geladen sfeer maken vijandigheid en verdriet de weg vrij voor passie en verraad. De film is gebaseerd op de internationale bestseller van Rhidian Brook, in Nederland uitgebracht als ‘Het Huis in Kreiss Pinneberg’. Bekijk hier de trailer.

Win

Wij geven 5×2 filmkaartjes weg voor The aftermath die op donderdag 28 maart in première gaat. Ook geven we 5x de roman waar deze film op is gebaseerd weg. Vul het winformulier hieronder in om kans te maken:

Winnaars hebben inmiddels bericht gekregen

Kijken! Heerlijke beelden van jonge dieren in de lente.

20 maart 2019 door Zin redactie Reageer

De lente zit er weer aan te komen. Straks kunnen we weer volop genieten van alle jonge dieren in de natuur. Het programma Vroege Vogels maakte een compilatie van de liefste eendjes, eekhoorns, winterkoninkjes en een uil.

Deze film met Diana Ross moet je zien!

19 maart 2019 door Zin redactie Reageer

Diana Ross wordt 26 maart 75 en als je dat wilt, dan kun je dat uitgebreid vieren in de bioscoop. Daar draait eenmalig, op de verjaardag van de diva op 26 maart Diana Ross: Her Life, Love ande Legacy.

Noodweer

Hoofdmoot van de film is de volledig opgepoetste versie van het concert dat ze gaf in 1983 in Central Park in New York, waar 1,2 miljoen mensen naar kwamen kijken. Halverwege gooide het weer roet in het eten en moest het concert worden afgelast. Diana beloofde de volgende dag om terug te komen, wat ze ook deed en bracht het concert tot een spetterend einde.
Verder zie je in de clips en interviews met Diana en unieke beelden van haar met haar kinderen. Mevrouw Ross produceerde het ego-document trouwens zelf, de regie is van Steve Binder.
De film is te zien in veel theaters door het land, onder meer in De Melkweg in Amsterdam, Lantaren/Venster in Rotterdam en Gotcha! in Weert.

Skip links

Main navigation

‘De wond is genezen maar het litteken blijft’

Dat hoort erbij

Infuus

Afscheidsdienst

Grafrechten

Levenslot

De tijd voor de smartphone

Online

Verschillende stijlen

Veelzijdig

Oversized

Goed model

Nadeel

Frank

Beste Frank

Zoek supporters

Huisarrest

Lachebekjes

Kibbelen

Verzoenen

1. Spannend

2. Indrukwekkend

3. Ontroerend

4. Vrede of oorlog?

5. Terug naar de natuur

Ellen

Beste Ellen,

Je staat niet alleen

Uit je comfortzone

Voorproefje

1. Wat is de echte tijd?

2. Gaat de klok vooruit of achteruit?

3. Waarom doen we dit?

4. Is iedereen er blij mee?

5. Holy cow!

6. Hoe kan ik me voorbereiden?

Hoe je ouders elkaar verlaten

Voor en na

De tijd

Terug

Herbouwen

Geladen sfeer

Win

Noodweer

In de nieuwste Zin:

Over ons

Abonnementen

Contact