Investeren in een betere wereld én rendement maken? Kán. Zin presenteert de tweedelige stoomcursus Duurzaam Beleggen. Lees hier deel 1. Deze keer deel 2: Hoe pak jij het aan?

De hond

Als iemand hem vraagt uit te leggen hoe de beurs werkt, maakt Hendrik Oude Nijhuis graag de vergelijking met een baas die zijn hond uitlaat. De ene keer loopt de hond voor de baas, de andere keer achter hem maar de baas bepaalt natuurlijk de route. De baas, dat is de (intrinsieke) waarde van een bedrijf en de hond, dat is de beurskoers. De waarde van een bedrijf loopt niet altijd gelijk aan de beurskoers maar uiteindelijk beweegt de beurskoers daar wel naartoe. Het is de kunst om de waarde van een bedrijf goed in te schatten.

Zelf of via een fonds?

Beleggersexpert Oude Nijhuis informeert particuliere beleggers via de website Beterinbeleggen.nl. Hij bestudeerde de strategieën van de bekende belegger Warren Buffett. Inderdaad: de op-vier-na rijkste man ter wereld wiens invloed nog steeds voelbaar is op de financiële markten. Wellicht niet de eerste aan wie je denkt als het om duurzaam beleggen gaat maar Oude Nijhuis verzekert dat zijn inzichten ook van toepassing zijn op beleggers die tegelijkertijd de wereld groener en socialer willen maken. De wetten van de markt veranderen namelijk niet als het om duurzaamheid gaat. Aan hem dus de vraag: hoe kies je een investering die bij je past? “Eerst moet je je afvragen hóe je precies wilt gaan beleggen,” zegt Oude Nijhuis. “Ga je het zelf doen of kies je voor een fonds?”

De eerste optie

De eerste optie vraagt om veel tijd en kennis, precies de twee zaken die je als je voor een fonds kiest uitbesteedt. “Een belegger in individuele aandelen doet er verstandig aan de bedrijven waarin hij investeert goed te kennen,” zegt Oude Nijhuis. “Dat betekent de competitieve voordelen in kaart brengen. Hoe onderscheidt een bedrijf zich van anderen in dezelfde sector? Als diensten of producten gemakkelijk inwisselbaar zijn, vormen ze vaak niet de beste investeringen.” De strategie die Buffett in zijn vroege jaren zo rijk maakte, is vandaag de dag moeilijker toe te passen. Simpel gezegd komt het erop neer dat hij zocht naar sterk ondergewaardeerde bedrijven. Vroeger waren zulke koopjes makkelijker te vinden maar Mr. Market, zoals Buffett de markt aanduidde, blijft te verslaan. Waar Mr. Market het ene moment depressief is en het andere manisch van vreugde, moet de belegger vertrouwen op zijn inzicht. Oude Nijhuis: “Juist wanneer iedereen van zijn aandelen af wil, is het tijd om ze te kopen. En omgekeerd kan hetzelfde gelden.”

Met hoeveel geld en waarom?

Je begrijpt: zelf beleggen is niet gemakkelijk. Voor wie toch van de beurs wil profiteren, is een fonds de beste uitkomst. Dan wordt de zoektocht naar de waarde van bedrijven voor je gedaan. Een fondsmanager beheert je geld en de inleg van anderen zodat het risico gespreid kan worden. De meeste aanbieders geven op hun websites een overzicht vanfondsen en de daarbij horende risicoprofielen. Maar hoe bepaal je het risico dat bij je past? “Twee zaken zijn belangrijk,” zegt financieel adviseur Hubrien Meijaard. “Het totale vermogen en het doel van een belegging.” Voor een noodzakelijke aanvulling op je pensioen bijvoorbeeld, is een hoog risico niet verstandig. Je zou de gok wagen met het geld voor je levensonderhoud. Maar misschien wil je een deel van je vermogen opkrikken: dan is een wat groter risico een optie omdat je bij schommelingen naar beneden kunt wachten tot de markt weer bijtrekt. “Daarnaast kijk ik ook naar het natuurlijke gedrag van mijn klanten,” zegt Meijaard. “Iemand die veel stress ervaart kan slapeloze nachten krijgen wanneer de beurs daalt. En omgekeerd kan iemand die ooit een tik op de neus kreeg qua financiën, heel voorzichtig zijn geworden terwijl dat niet in zijn aard zit. Zo’n persoon ziet het met lede ogen aan wanneer de beurs omhoog vliegt en hij niet meedoet.”

Defensief of offensief?

Uiteindelijk kom je met het beantwoorden van dergelijke vragen tot een beleggersprofiel. Ben je een defensieve of meer een offensieve belegger? Een defensieve belegger wil minder risico lopen en kiest voor solide beleggingen zoals obligaties. Je leent dan geld uit aan de overheid of een bedrijf met de afspraak dat je het na een bepaalde tijd met rente terugkrijgt. Kies je voor gevestigde duurzame bedrijven, dan zijn dit relatief veilige beleggingen. Een offensieve belegger gaat voor een hoger rendement door bijvoorbeeld meer aandelen in zijn pakket te nemen. Met een aandeel wordt je voor een deel eigenaar van een bedrijf. Gaat het slecht met de business, dan ook met de waarde van het bedrijf – en dus je aandeel. Het is een risicovollere belegging maar wel een waarmee je meer winst kunt behalen. Natuurlijk kun je ook kiezen voor een andere balans tussen rendement en risico; zogenoemde mixfondsen kunnen een uitkomst zijn.

Duurzaam beleggen

Wanneer je in kaart hebt gebracht hoeveel risico je wilt nemen, is het tijd voor de vraag: waarín ga je investeren? Die is nog niet zo makkelijk te beantwoorden gezien de alleen al zo’n duizend fondsen in Europa – waaronder vele duurzame. In principe volgt iedere fondsaanbieder zijn eigen definitie van duurzaamheid. “ASN volgt de definitie van de Verenigde Naties,” zegt Diane Griffioen, directeur van ASN Beleggingsfondsen. Die definitie luidt: Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.

De praktijk

Griffioen:“In de praktijk betekent dit dat wij hele sectoren uitsluiten omdat wij niet geloven dat zij bijdragen aan een duurzame samenleving. Denk aan de wapenindustrie en de olie- en gasindustrie. Dat is wat ons onderscheidt van andere banken en beleggingsinstellingen. Daarnáást maken we positieve, duurzame keuzes door te beleggen in bedrijven met een goed klimaat- en ketenbeleid dat bijvoorbeeld kinderarbeid uitsluit.” Wanneer je zeker weet dat de definitie van duurzaamheid bij je past, is het tijd om een belegging te kiezen. Griffioen: “Bepaal hoeveel risico je met je geld wilt lopen én kies een onderwerp dat bij je past. Voor de een is duurzaamheid investeren in schoon water of een schoner milieu. Bijvoorbeeld door te beleggen in duurzame energie of in energieefficiency. Een ander vindt dierenwelzijn heel belangrijk of gelooft in de kracht van microfinanciering.”

Gespreid instappen

Omdat aanbieders van duurzame fondsen onderzoek doen naar het duurzaamheidsbeleid van de bedrijven en overheden waarin ze beleggen, zijn ze vaak iets duurder dan reguliere fondsen. Inmiddels is aangetoond dat duurzame fondsen zich qua prestaties zeker kunnen meten met reguliere fondsen en soms zelfs béter presteren. Een formule voor het juiste instapmoment is helaas niet te geven. Niemand kan met zekerheid zeggen of aandelen op een zeker moment een koopje zijn of juist te prijzig. Als u zich niet met dit soort vragen wilt bezighouden, is maand beleggen een uitkomst. Je bepaalt welk bedrag je kunt missen en instappen gebeurt gespreid. Staat de koers laag, dan koop je meer in; staat de koers hoog, dan minder. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

TEKST: VICTOR DE KOK