Praten over seks is belangrijk. Want seks betekent een leven lang leren. Waar staan we tegenwoordig? Schrijfster en psycholoog Marion Bloem (1952) zocht het uit. Echtgenoot en arts Ivan Wolffers (1948) stortte zich op de wetenschappelijke kant van seks. Samen maken ze ondertussen ook het nodige mee.
Seks moet je leren
Nils Beckman en zijn medewerkers van de Sahlgrenska Academy aan de Universiteit van Göteborg in Zweden bestudeerden 70-jarigen in 1971-1972, 1976-1977, 1992 en 2000-2001. Wat blijkt? De huidige 70-jarigen staan positiever tegenover seksualiteit en zijn meer tevreden over hun seksleven dan de vorige generatie 70-jarigen. De huidige generatie heeft de seksuele revolutie meegemaakt, heeft – vertrouwd met anticonceptie – goed kunnen experimenteren en weet dat seks een bron kan zijn van plezier, ontspanning en intimiteit.
‘Ik hou niet meer van jou’
Van Ivan leerde ik over het bestaan van het vrouwelijk orgasme. Seks moet je leren en als je met elkaar veel over seks hebt geleerd, heb je een sterke hechting als basis voor je liefdesrelatie. Bovendien hebben wij, dankzij de ruime opvattingen – vaak samengevat als ‘vrije liefde’ – die wij meekregen van de jaren 60, elkaar van tijd tot tijd in onze relatie voldoende ruimte gegund. Om ons nooit gevangen te hoeven voelen in of door onze duurzame liefde.Zolang we verliefd zijn lijkt seks meestal nog wel een beetje vanzelf te gaan. Maar als de blinde verliefdheid zakt, wordt duidelijk dat twee partners verschillende wensen en achtergronden hebben. De non-verbale communicatie kan vastlopen.
Lovemap
De ander kan door onzekerheid een spontaan gebaar fout interpreteren. Veel mensen verbreken op dat moment de relatie met de woorden: ‘Ik hou niet meer van jou.’ Maar eigenlijk moet het ‘houden van’ dan nog gaan begínnen. Er zijn mensen die als gevolg van soms zeer traumatische ervaringen in hun jeugd, niet in een traditionele relatie passen. In het boek Seks wordt beschreven hoe de lovemap oftewel liefdeskaart van mensen tot stand komt, en hoe deze liefdeskaart gaat bepalen hoe mensen hun seksuele voorkeuren ontwikkelen. Zo realiseren mensen zich soms pas rond hun 50ste dat ze ondanks hun liefde voor hun vaste partner niet afkomen van hinderlijke fantasieën. Die fantasieën en verlangens zitten hen meer en meer dwars, juist door ze geheim te houden. Ze krijgen een hekel aan seks of raken van niks anders dan die obsessieve fantasieën opgewonden. Maar durven er uit schaamte niet over te praten.
Zoveel mensen, zoveel smaken
Sommigen zijn niet langer in staat om hun zo zorgvuldig geheimgehouden homoseksuele gevoelens in hun heterorelatie te verstoppen nadat hun gereformeerde ouders zijn overleden. Anderen onthullen pas rond die leeftijd hoe ze als kind zijn misbruikt. Er is van alles mogelijk waardoor je rond je 50ste ineens niet meer in staat bent om seks te hebben met de persoon met wie je leeft zonder dat je die partner zou willen verlaten. Als het verlangen niet vanzelf komt, ga er dan naar op zoek. Ik ken vrouwen die onder de douche over andere mannen fantaseren, even snel masturberen en daarna hun partner verleiden. Een vriendin van me leest altijd dezelfde scène uit Madame Bovary om begeerte te kunnen voelen.
Hardop fantaseren
Er zijn koppels die elkaar erotische verhalen voorlezen of gezamenlijk naar porno kijken. Er zijn stellen die er af en toe een mooie man of vrouw bij huren. Maar de meesten beperken hun fantasie over triootjes tot samen hardop fantaseren. Echtparen binden elkaar vaker dan je kunt vermoeden, giechelend aan het bed vast. In een duurzame relatie is het verlangen er niet vanzelfsprekend op het moment dat je de echtelijke slaapkamer binnenloopt. Het helpt om elkaar te masseren en alle lichaamsdelen daarbij aan te raken – behalve de tepels en genitaliën. Uitstellen verhoogt de opwinding. Bij mannen is opwinding vooral verbonden aan wat ze in hun geslachtsdelen ervaren, vrouwen hebben het eerder over hoe ze zich voelen. Iedereen heeft een eigen gebruiksaanwijzing.
Lees morgen op zin.nl het derde deel!
TEKST: MARION BLOEM | ILLUSTRATIES: LARS DELTRAP